Οι αναλυτές εκτιμούν ότι αυξάνονται οι πιθανότητες ύφεσης στις ΗΠΑ και αυτό θα μπορούσε να είναι ένα σημαντικό stress test για τα κρυπτονομίσματα.
Στις 30 Αυγούστου, η παγκόσμια επενδυτική τράπεζα UBS αναθεώρησε τις εκτιμήσεις της για τις πιθανότητες ύφεσης στις ΗΠΑ σε διάστημα ενός χρόνου στο 60%, από 40% τον Ιούνιο. Σύμφωνα με τα τελευταία στοιχεία που επικαλείται ο οικονομολόγος Pierre Lafourcade, η πιθανότητα συρρίκνωσης της οικονομίας ανέρχεται στο 94%, χωρίς όμως αυτό να «μεταφράζεται» σε «πλήρη ύφεση», όπως τόνισε ο ίδιος.
Η διαφορά εξηγείται εν μέρει από τα «εξαιρετικά χαμηλά επίπεδα» των μη εξυπηρετούμενων δανείων ή δανείων που βρίσκονται σε καθυστέρηση άνω των 90 ημερών. Σύμφωνα με τη Διευθύνουσα Σύμβουλο της Citigroup, Jane Fraser, η τράπεζα «είναι ικανοποιημένη» με τη ρευστότητα και την πιστωτική ποιότητα. Επιπλέον, το Reuters αναφέρει ότι ο χρηματοπιστωτικός τομέας διέγραψε μόλις το 0,1% των δανείων του το 2ο τρίμηνο.
Το πρόβλημα είναι ότι ακόμη και στο σενάριο της αποφυγής μιας γενικευμένης ύφεσης (που προς το παρόν είναι λιγότερο πιθανό), οι εταιρείες θα έχουν σημαντικά μειωμένα κέρδη καθώς ο αυξανόμενος πληθωρισμός περιορίζει την κατανάλωση και οι Κεντρικές Τράπεζες αυξάνουν τα επιτόκια και μειώνουν τους ισολογισμούς τους. Οπότε σε κάθε περίπτωση, η πίεση στα εταιρικά κέρδη είναι τεράστια και μεταφέρεται στις τιμές των μετοχών.
Η αποτίμηση όμως για τα κρυπτονομίσματα διαφέρει πολύ από εκείνη για τις μετοχές, το εταιρικό χρέος και τις χρηματιστηριακές αγορές. Στην πραγματικότητα δεν υπάρχουν καθορισμένες μετρήσεις ή δείκτες για την αποτίμηση αποκλειστικά των tokens και οι συμμετέχοντες στην αγορά έχουν διαφορετικές απόψεις για τα πρωτόκολλα και τις περιπτώσεις χρήσης τους.
Από την άλλη πλευρά, η χρηματιστηριακή αγορά έχει δείκτες αποτίμησης που έχουν δοκιμαστεί για δεκαετίες από αναλυτές, ειδικούς και επενδυτές. Για παράδειγμα, ο δείκτης πολλαπλασίων P/E (τιμή προς κέρδη ανά μετοχή) αποτιμά τον χρόνο που χρειάζεται μια εταιρεία για να παράξει κέρδη που να καλύπτουν την τρέχουσα κεφαλαιοποίησή της στη αγορά.
Η επιτυχία του χρηματιστηρίου, ανεξάρτητα από το πώς την αποτιμά κάποιος, εξαρτάται από τα περιθώρια, τα έσοδα, τα επιτόκια και τη συναλλαγματική ισοτιμία του αμερικανικού δολαρίου. Αυτός είναι ο λόγος για τον οποίο μια μετοχή μπορεί να πέσει 70% ή περισσότερο, ακόμη και λίγο πριν την ύφεση στις αγορές, καθώς χρειάζεται απεγνωσμένα συνεχή εισροή εσόδων. Το ίδιο σκεπτικό είναι μάλλον απίθανο να ισχύσει για τα κρυπτονομίσματα.
Αποτιμήσεις χρηματιστηρίων και εμπορευμάτων
Ο πρώτος κανόνας της αποτίμησης των μετοχών είναι ότι οι επενδυτές έχουν διαφορετικές εισροές, προσδοκίες και χρονοδιαγράμματα για μια μετοχή. Φυσικά, υπάρχουν συγκεκριμένα μοντέλα, δείκτες και συστάσεις αναλυτών, αλλά τελικά, δεν υπάρχει καμία εγγύηση ότι η τιμή της μετοχής θα ακολουθήσει οποιαδήποτε λογική.
Μπορούμε να παρακολουθήσουμε τον δείκτη πολλαπλασίων EV/EBITDA και P/E ή οποιαδήποτε άλλη μέτρηση παρακολουθούν στενά οι επενδυτές, ωστόσο, κανείς δεν μπορεί να ξέρει τι επιφυλάσσει το μέλλον για τις εταιρείες, ακόμη και για εκείνες που έχουν μακροπρόθεσμα συμβόλαια, όπως ο ενεργειακός τομέας.
Οι traders δεν θα πρέπει να συγχέουν τη μεταβλητότητα με την αποτίμηση. Μια εταιρεία μπορεί να έχει σταθερές και προβλέψιμες ταμειακές ροές, αλλά αυτό μπορεί να μετατραπεί σε «βαρίδι» κατά τη διάρκεια μιας ανοδικής αγοράς, όταν άλλοι τομείς αυξάνουν τα κέρδη και επεκτείνονται. Επιπλέον, η χρηματιστηριακή τιμή μιας μετοχής δεν είναι ποτέ απρόσβλητη από ό,τι συμβαίνει στην ευρύτερη οικονομία καθώς, η κατάρρευση ενός χρηματοπιστωτικού ιδρύματος θα μπορούσε να συμπαρασύρει και μετοχές εταιρειών διαφορετικών κλάδων.
Ας πάρουμε ένα απλό και ουτοπικό παράδειγμα, την αγορά ακινήτων της Νέας Υόρκης. Δεν θα αλλάξει η χρησιμότητα της γης (στην οποία περιλαμβάνονται οι κατοικίες, οι εμπορικές και γεωργικές χρήσεις) εάν η ανάπτυξη σταματήσει. Ακόμη και εάν η κρίση επιδεινωθεί και προκληθεί κατάρρευση θα υπάρχει ακόμη περιθώριο για ανατίμηση των τιμών, καθώς ορισμένοι επενδυτές θα αναζητήσουν καταφύγιο σε «σκληρά» περιουσιακά στοιχεία.
Το ίδιο ισχύει για το πετρέλαιο, τον χρυσό ή τα βοοειδή. Αυτά τα περιουσιακά στοιχεία δεν χρειάζονται συνεχή ροή κερδών για να διατηρήσουν την αξία τους. Ακόμη και στο χειρότερο σενάριο, όπου δεν θα εξορύσσεται άλλος χρυσός ή πετρέλαιο από το έδαφος, η τιμή τους πιθανότατα θα αυξηθεί αφού θα μειώνεται η τρέχουσα διαθέσιμη προσφορά τους.
Τι είναι τελικά τα κρυπτονομίσματα;
Δεν έχει σημασία αν οι επενδυτές θεωρούν το bitcoin (BTC) και το ethereum (ETH) ως εμπορεύματα, νομίσματα ή νέα τεχνολογικά στοιχήματα. Και τα δύο "περιουσιακά" στοιχεία έχουν εξαιρετικά συγκεκριμένα χρονοδιαγράμματα παραγωγής, τα οποία θα τηρηθούν ακόμη και αν το hashrate και οι επικυρωτές (κόμβοι) μειωθούν κατά 90%. Η λειτουργία τους ως ανεξάρτητα συστήματα ψηφιακών περιουσιακών στοιχείων θα συνεχιστεί όπως έχει προγραμματιστεί.
Όπως αναφέρθηκε προηγουμένως, η τιμή των κρυπτονομισμάτων μπορεί να επηρεαστεί σε μεγάλο βαθμό από μια επίμονη και διαρκή οικονομική ύφεση, αλλά δεν υπάρχει σενάριο στο οποίο τα δίκτυα να αχρηστεύονται λόγω πληθωρισμού, αύξησης των επιτοκίων ή μη εξυπηρετούμενων δανείων. Αυτό, δεν ισχύει για τη Walmart, την UnitedHealth Group ή τη Ford Motor Company — και οι τρεις βρίσκονται στη λίστα των 20 κορυφαίων εταιρειών με βάση τα έσοδα.
Παραδόξως, ακόμα και οι μεγάλες εταιρείες δεν αποτελούν καταφύγιο κατά τη διάρκεια μιας ύφεσης καθώς, τα χρεοκοπημένα περιουσιακά στοιχεία μπορούν να ρευστοποιηθούν και οι μέτοχοι να βρεθούν στο μηδέν. Το χαρακτηριστικό της αποκέντρωσης των κρυπτονομισμάτων προστατεύει τους επενδυτές ακόμη και στα χειρότερα σενάρια, συμπεριλαμβανομένης της διαγραφής από μεγάλα χρηματιστήρια.
Ταυτόχρονα, το αρχικό σοκ μιας παγκόσμιας ύφεσης, για παράδειγμα, το κραχ της στεγαστικής αγοράς και η αυξανόμενη δυσπιστία στο χρηματοπιστωτικό σύστημα, θα μπορούσε να ανοίξει το δρόμο για εναλλακτικά περιουσιακά στοιχεία, μεταξύ των οποίων τα κρυπτονομίσματα.
Εφόσον επιβεβαιωθεί το σενάριο της UBS και επέλθει ύφεση (ή το χειρότερο σενάριο για πλήρη ύφεση) θα είναι η πρώτη μεγάλη παγκόσμια οικονομική κρίση για τα κρυπτονομίσματα κατά τη διάρκεια της ιστορίας τους από την παρουσίαση του bitcoin το 2009.
Και παρότι κανείς δεν μπορεί να πει εάν οι αποτιμήσεις των κρυπτονομισμάτων διατηρηθούν μακροπρόθεσμα, ο χώρος έχει ξεπεράσει σημαντικές κρίσεις μέχρι τώρα χωρίς να απαιτηθεί καμία παρέμβαση. Μπορεί να είναι νωρίς λοιπόν για μια ετυμηγορία αλλά τα πρώτα τεστ έχουν περάσει.